بزرگداشت شاهنامه و شاهنامه‌پژوه در همدان
چهلمین برنامه از سلسله‌نشست‌های «دیدار» به بهانه جشن پایان سرایش شاهنامه و بزرگداشت هوشنگ جمشیدآبادی، روز شنبه ۲۵ اسفندماه ۱۴۰۳ ساعت ۱۷ در شهر کتاب همدان برگزار شد. در این نشست که با حضور هنرمندان، پژوهشگران، شاهنامه‌خوانان و فرهنگ‌دوستان همدانی همراه بود، محمد افشار، رضا رضایی، علی سجادی، حسن شیوا، مهدی به‌خیال و ایرج چراغی با اجرای حسین زندی به بیان سخنانی درباره جمشیدآبادی، نویسنده و پژوهشگر پیش‌کسوت همدانی پرداختند. شعرخوانی بهجت فروزانفر، شاهنامه‌خوانی توسط بروجردی و راضیه سلیمانی و اجرای موسیقی با هنرمندی خسرو خانیان، رضا دهقان و احسان میرزایی، از دیگر بخش‌های این برنامه بود.
روز پایان سرایش؛ تنها تاریخ دقیق درباره شاهنامه
در ابتدای این مراسم، حسین زندی، ضمن اشاره به دلایل برگزاری چهلمین نشست دیدار، درباره جشن پایان سرایش شاهنامه گفت: «تنها تاریخ دقیقی که فردوسی درباره کار خودش آورده، روز پایان سرایش شاهنامه در ۲۵ اسفندماه است. چند سالی می‌شود که به پیشنهاد آقای محمد افشار این روز را در همدان جشن می‌گیریم.»
زندی در ادامه افزود: «خوشبختانه این برنامه سالانه پس از گذشت حدود پنج سال، به‌عنوان یک رویداد در تقویم فرهنگی کشور جای گرفته است. به‌گونه‌ای که این روزها می‌بینیم فراخوان‌ها، تبلیغات و پوسترهای مختلفی برای جشن پایان سرایش شاهنامه منتشر می‌کنند و در شهرهای دیگر هم این جشن برگزار می‌شود. این موضوع که رویداد مطرح شده از انجمن ما و از شهر همدان شروع شده، جای خوشبختی دارد و بسیار مهم است.»
سنت شاهنامه، سنت تاثیرگذاری است؛ نه تاثیرپذیری
پس از پایان صحبت‌های زندی، برنامه با شاهنامه‌خوانی بروجردی آغاز شد. وی به دلیل نزدیکی عید نوروز، چند بیتی از شاهنامه را با موضوع پادشاهی فریدون خواند. محمد افشار، دبیر انجمن شاهنامه‌خوانی چکاد، اولین سخنران این نشست بود. افشار در ابتدای سخنانش به این نکته پرداخت که در بیت آخر شاهنامه، تاریخ دقیق پایان سرایش شاهنامه ذکر شده و به همین دلیل می‌توان این روز را روز بزرگداشت شاهنامه نامید.
وی در ادامه درباره سنت شاهنامه که سنت تاثیرگذاری است، سخن گفت. افشار افرادی همچون هوشنگ جمشیدآبادی را ادامه‌دهنده راه سنت شاهنامه دانست و اشاره کرد که این افراد تاثیرگذارند و کمتر تاثیر می‌پذیرند. او درباره وجوه مختلف شخصیتی این پژوهشگر برجسته همدانی از جمله وجه هنری و فرهنگی‌اش نیز صحبت کرد. دبیر انجمن شاهنامه‌خوانی چکاد، در پایان صحبت‌های خود، گزارش کوتاهی از عملکرد امسال این انجمن برای حاضران ارائه داد.
بررسی فعالیت‌های جمشیدآبادی از پنج منظر
سپس، بهجت فروزانفر، دبیر انجمن ادبی پنجره، چند بیت شعر از محمدرضا شفیعی کدکنی را در ستایش فردوسی برای میهمانان در سالن خواند. پس از پایان شعرخوانی فروزانفر، حسین زندی، فعالیت‌های جمشیدآبادی را از پنج منظر بررسی کرد. او این پنج جنبه را محیط‌زیست، نقاشی، شعر، تاریخ‌نگاری و نگرش او در مسائل اجتماعی و سیاسی دانست.
معلم بودن در وجود جمشیدآبادی نهادینه شده
سخنران بعدی نشست، رضا رضایی بود. رضایی به بیان خاطرات خود با جمشیدآبادی و برخی از خصوصیات شخصیتی او پرداخت. رضایی یکی از ویژگی‌های برجسته این پیش‌کسوت همدانی را معلم بودنش عنوان کرد که در وجودش نهادینه شده است. سپس، علی سجادی، خوشنویس مطرح همدانی و شاگرد جمشیدآبادی، درباره خاطرات خود از معلمش و نکاتی که از او آموخته بود، صحبت کرد. وی بخشی از سخنانش را نیز به بررسی اهمیت کتاب شاهنامه اختصاص داد.
اجرای چند قطعه موسیقی توسط هنرمندان همدانی، خسرو خانیان (نوازنده ویولن)، احسان میرزایی (نوازنده تنبک) و رضا دهقان (خواننده)، بخش بعدی برنامه بود. در ادامه نشست، حسن شیوا، هنرمند همدانی درباره آثار نقاشی جمشیدآبادی و سبک هنری او سخن گفت. شیوا از هوشنگ جمشیدآبادی خواست تا کشیدن نقاشی را از سر بگیرد و آثار هنری خود را به نمایش بگذارد تا علاقه‌مندان یاد بگیرند و لذت ببرند.
چراغ خانه‌ات روشن باد
سپس مهدی به‌خیال، پژوهشگر همدانی، مقاله خود را با عنوان «چراغ خانه‌ات روشن باد» که مروری بر زندگی شخصی و کاری هوشنگ جمشیدآبادی بود، برای حاضران خواند. خواندن دل‌نوشته‌‌ای در وصف جمشیدآبادی توسط ایرج چراغی، دیگر بخش چهلمین برنامه از سلسله‌نشست‌های «دیدار» بود.
بخش بعدی نشست به شاهنامه‌خوانی راضیه سلیمانی، یکی از اعضای انجمن شاهنامه‌خوانی چکاد، اختصاص داشت. سلیمانی بخش پایانی شاهنامه را که فردوسی در آن به تاریخ دقیق پایان سرایش شاهنامه اشاره می‌کند، برای میهمانان خواند.
امروز باید به گذشته تاریخی خودمان بازگردیم
هوشنگ جمشیدآبادی آخرین سخنران این نشست بود. او ضمن تشکر از حاضران و انجمن‌های همدان، به این نکته تاکید کرد که ما به دورانی رسیدیم که باید به خودمان و آنچه از گذشته تاریخی‌مان داریم، بازگردیم.
جمشیدآبادی در ادامه صحبت‌هایش درباره کتاب جدید خود توضیح داد و در این باره گفت: «من این کتاب را توانستم طی سال‌ها در سه جلد بنویسم. این شاهنامه تاریخی است و فقط شاهنامه فردوسی نیست. برای نگارش این کتاب از بیست منبع تاریخی همچون فردوسی، نظامی گنجه‌ای، تاریخ طبری، ابن اثیر جزری، مروج‌الذهب، احمد کسروی، زرین‌کوب و ذبیح‌الله صفا استفاده کردم.»
در پایان چهلمین نشست دیدار، ضمن رونمایی از کتاب هوشنگ جمشیدآبادی، از سال‌ها تلاش او در حوزه پژوهش و فرهنگ ایران تقدیر شد. محمد افشار، دبیر انجمن شاهنامه‌خوانی چکاد هم برای برگزاری سلسله‌نشست‌های بیهقی‌خوانی مورد تقدیر قرار گرفت.
