ترافیک درمان
عوامل مهم جایابی مناسب سازمانها و موسسات
عوامل و مؤلفههای متعددی بر مکانیابی مناسب برای سازمانها و موسسات گوناگون موثر است. این عوامل بستگی مستقیم با اهداف راهبردی هر سازمان دارد. سازمانها را میتوان بر اساس این اهداف به دو گروه تقسیم کرد که در یکی هدف اصلی بازده اقتصادی و سودآوری است و در دیگری بهینه کردن خدمات عمومی. در گروه اول انگیزه منفعت طلبی خود منجر به انتخاب مکانهایی میشود که با در نظر گرفتن عوامل محیطی و به ویژه ترافیکی، مانند دسترسی از راههای مختلف و فضای مناسب پارکینگ، دسترسی مشتری را آسان سازد. اما در موسسات ارائه دهنده خدمات عمومی مانند مراکز بهداشتی درمانی و به ویژه بیمارستانهای دولتی اصول مهم دیگری باید درجایابی مناسب در نظر گرفته شود که هم خواستها و منافع مراجعه کنندگان در نظرگرفته شود و هم موجب اخلال در آمد و شد و نظم شهری نشود.
از عوامل مهم ازمنظر مراجعه کنندگان حداقل مسافت و زمان دسترسی به ویژه با وسایل نقلیه عمومی، دسترسی آسان به سایر تسهیلات بهداشتی درمانی مانند آزمایشگاه و رادیولوژی، فرارگرفتن در فضایی آرام با حداقل آلودگی های محیطی را میتوان ذکرکرد.
تداخل و اخلال در آمد و شد شهری
از دیدگاه مدیران شهری علاوه بر موارد بالا کمترین تداخل و اخلال در آمد و شد شهری شاید مهم ترین عامل باشد که این خود با سرعت دسترسی به این مراکز رابطه مستقیم دارد. دسترسی سریع مراکز امدادی مانند آتش نشانی هم از مولفههای مهم در این زمینه است.توزیع متناسب با جمعیت محلات شهرهم ضمن کمک به برخی از موارد بالا موجب حفظ عدالت درمانی میشود.
با گسترش شهرها مراکز درمانی قدیمی که قبلا به علت کمبود وسایل نقلیه در قلب شهرها ساخته میشدند، در مناطق بسیارپر رفت و آمد و شلوغ شهر قرار میگیرند. پی آمد مهم این موضوع دسترسی سخت به آنها و تاثیر متقابل منفی آنها درترافیک اطراف است. درواقع ساخت هر مجموعه پرترددی در مناطق مرکزی و شلوغ شهر بهویژه بدون درنظرگرفتن پارکینک متناسب با تعداد مراجعه کنندگان منجر به ایجاد این سیکل معیوب می شود. قابل ذکر است که شهرداری و مجموعه مدیریت شهری همدان دررابطه با مراکز تجاری کارنامه کاملا منفی و غیرقابل قبولی دارند. اما در ساخت و جایابی مراکز درمانی وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی نقش اصلی را دارند که متاسفانه به نظر میرسد در برخی موارد کیفیت مکانی این مراکزدرنظرکرفته نمیشود.
جابهجایی های مکرر ساختمان های عمومی در همدان
همدان در سالهای اخیر شاهد جابهجایی های مکرر بخشهای درمانی و ساخت چند بیمارستان و کلینیک جدید بوده است. انتقال بیمارستان امام و مباشر کاشانی و بخشی از بیمارستان اکباتان به بیمارستان بعثت و نیز ساخت کلینیک امید و مهدیه پیآمدهای بسیار مثبتی در مرکز زدایی مراکزدرمانی داشته است.
درمقابل در تبدیل هتل به بیمارستان شهید بهشتی، علاوه بر آنکه ساختمان اساسا برای بیمارستان غیراستاندارد است در مکانی تقریبا بن بست قرار گرفته است و دسترسی به آن بهویژه در روزهای تعطیل بسیارمشکل است. جالب آنکه گویا به علت مسائل حفوقی که دانشگاه با سازمان بهزیستی بر سر مالیکت آن دارد از انتقال آن به بیمارستان نوساز اکباتان خودداری شده است. بیمارستان قلب فرشچیان که از نظر رعایت استانداردهای داخلی یک بیمارستان پیشرفته و عوامل محیطی درهمدان نمونه است اما مشکل دسترسی سخت در روزهای شلوغ و تعطیل را دارد. امیدواریم با توجه اینکه بیمارستان فلب مرجع استان است و نیز بحرانی بودن وضعیت بیماران ارجاعی به آن مسئولان شهری در حل این مشکل مساعدت کنند. ساختمانهای جدید بیمارستان سینا، اکباتان و فاطمیه درهمان محلهای پر آمد وشد قبلی بنا شده است که با توجه افزایش روزافزون جمعیت و وسایل نقلیه به نظر میرسد در آینده برای بیماران و نظم شهری مشکل زا باشند.
باید توجه داشت که با وجود ساخت و راه اندازی مراکز درمانی متعدد همدان هنوزاز یک بیمارستان عمومی دانشگاهی که دارای بخش های اصلی درمانی در یک جا باشد محروم است و جابهجایی مکرر برای مشاوره موجب اتلاف هزینه و وقت هنگفتی از بیماران و مجموعه حمل و نقل دانشگاه میشود.
باتوجه به اینکه تجمیع بخشهای اصلی در یکی از مراکزفعلی امکانپذیر نیست، بهنظر میرسد ساخت یک بیمارستان عمومی با استانداردهای مدرن درمحلی با ویژگیهای یاد شده ازاولویتهای بهداشتی درمانی استان باشد.
نصرالله پزشکی
منبع: همداننامه