از جان همدان چی می‌خوایم

ترافیک پدیده زندگی ماشینی

ما نمی‌تونیم انکار کنیم که ترافیک شهری یکی از دشواری‌ها و کاستی‌های جوامع امروزی است و بیشتر مردم جهان را درگیر خود کرده هر شهری با توجه به ویژگی‌های ساختاری و معماری که دارد با این موضوع روبه‌رو و درگیر است. ما نباید دست به همسنجی نادرست بزنیم چون در بیشتر اوقات شهرها قابل همسنجی با هم نیستند اما این چالش ژرف که در همدان هر روز رشد فزاینده‌ای دارد، نیازمند چاره اندیشی است.

همدان شهری دایره‌ای

شدآمدهایی که این شهر را گرفتار کرده، پرسمان غیرقابل حلی نیست. بیشتر این شدآمدها در مرکز شهر و پیرامون آن تمرکز یافته و ممکن است ترسناک به دیده بیاید و ما از این گوشه نگاه کنیم که این شدآمدها ممکن است آسیب‌ جبران ناپذیری را به جامعه و همین‌طور شهروندان همدانی برساند. راه دوری نمی‌روم. همدان شهری دایره‌ای است و بیشتر مسیرها به هم راه دارد و آسوده می‌توان به مقصد رسید اما ما در بیشتر اوقات به‌جای این‌که راه نزدیک را برگزینیم، مسافت دور را برمی‌گزینیم تنها برای اینکه پشت ترافیک (شدامد) نمانیم اگر ابطال وقت را فاکتور بگیریم هزینه‌های زیادی مثل تصادف، آلودگی صوتی و آلودگی هوا و… را باید بپردازیم به مقصد خود برسیم چون به مراتب بیماری‌ها و اعصاب خردی‌های بسیاری برای ما و مسافران به همراه دارد که همه این مشکلات چهره خوبی از شهر به نمایش نمی‌گذارد.

ما اگر کمی باریک‌تر به همدان نگاه کنیم، می‌بینیم یکی از دلایل اصلی شدآمد شهری گسترش بی‌خود شهر بدون پایان بینی و دوراندیشی است که اکنون هم گریبان شهروندان شهر را گرفته چون بیشتر خدمات شهری در کانون اصلی شهر قرار دارد. جایی که شهروندان برای رفع نیازهای روزانه خود باید حتما به آنجا بروند، جایی که نه تنها نقطه اصلی گردشگاه‌ها و تفرجگاه‌های همدان است، بلکه جهان‌شهر هگمتانه، این اثر با ارزش ثبت شده در میراث جهانی یونسکو هم در این نقطه واقع شده است.

مشکلات همدان نیازمند رویکردی صحیح است

خلاصه کلام این است برای رسیدن به هگمتانه باید زمان زیادی پشت شلوغی‌ها صبر کنیم البته تنها هگمتانه در این نقطه واقع نشده است. آثار ملی با ارزش بسیاری چون آرمگاه‌های بزرگان ایران زمین هم در نزدیکی هگمتانه آرام گرفتند. این پدیده نوین جهان امروز (ترافیک) که گریبانگیر همه ما شده است. شدآمد‌های سنگینی که اکنون شهر با آنها روبه‌روست، نیازمند تدبیری ژرفتر و درست‌بین تر است. همدان ساختار سنتی و باستانی دارد پس نیازمند رویکردی صحیح است البته کانون برآورده سازی نیازهای مردمی شهر هم در این نقطه واقع است. اکنون می‌توانیم ببینیم که کوته‌ اندیشی و ساده انگاری گذشتگان چه رویکردهای سختی را به این منطقه هدیه داده است.

گسترش نابخردانه شهر در این سال‌ها و تمرکز و آثار ملی، فرهنگ و خدمات شهری برای شهروندان، گردامدهای نیازهای مردمی مثل بازار خواروبار، لباس، گوشی همراه و… در بافت سنتی و مرکز شهر باعث رشد بی‌رویه خودروها در این بخش‌ها شده است. هجوم این همه خودرو و وسایل نقلیه در خیابان‌های اصلی بدون در نظر گرفتن گنجایش این خیابان‌ها باعث شدآمد پر ازدحامی شده است.

 اگرچه پارک نامناسب برخی خودروها در این خیابان‌ها یا رانندگی‌های به دور از فرهنگ شهری همه و همه به این شدآمدها دامن زدند. اما ما باید یک‌بار برای همیشه از خودمان بپرسیم که از شهر خودمان چه چیزی می‌خواهیم آیا ما ترافیک (شدآمد) شلوغی، آلودگی، اتلاف وقت می‌خواهیم یا که نه؟ 

تمرکز زدایی از مرکز شهر همدان

ما باید بیندیشیم در بخش‌هایی که نیازمند گردشگر و مخصوص گردشگران است چیزهای دیگری می‌بینیم. مثلاً مطب پزشکان در طولانی‌ترین پیاده‌راه. دیدن چنین مناظری برای گردشگران ممکن است ناخوشایند باشد. همین‌طور در بخش‌هایی که نیازمند چیزهای دیگری است ما چیزهایی مانند ادارات و آموزشگاه‌ها یا آشکده‌ها و… می‌بینیم. چه کسی مسئول چنین نابسامانی‌هایی است؟ باید حداقل برای یک بار هم که شده اندیشید که چگونه می‌شود از گزند این پرسمان‌های تکراری دوری کرد. همدان شهری مدون و دایره‌ایست و همه چیز شهر از میدان اصلی شهر که در مرکز قرار دارد آغاز می‌شود. یعنی باید کوشش بسیاری کرد تا از شلوغی این بخش شهر کاست یا جلوگیری کرد ما باید بازار رفع نیازهای روزانه را از مناطق گردشگری جدا کنیم باید ادارات غیر ضروری را به بخش‌های با دسترسی آسان‌تر منتقل کنیم تا از شلوغی‌های بی‌مورد در این مناطق بکاهیم ما می‌توانیم با رویکردی دقیق و سالم به این نگرها بنگریم تا اینکه با رویکردی غیرقابل اصلاح یا توام با بی‌خیالی به آنها نگاه کنیم. ما باید ببینیم با کدام دید می‌توانیم شهر را نجات بدهیم و از آمدوشدهای بی‌مورد، شهر را آزاد کنیم و جایی بهتر را برای زندگی به ارمغان بیاوریم.

منبع: همدان‌نامه