تهران، قلب تپنده ایران است.
بیش از ۲۰۰ سال است که عمده مراکز تصمیمگیری در این شهر جمع شده است و به دلیل ساختار متمرکز اداره کشور و توزیع عمده ثروت و امکانات سیاسی در این شهر، تمام فعالیتها و از جمله فعالیت فرهنگی در تهران رقم خورده است. نتیجه این تمرکز آن بوده که هیچ شهری در کشور به گرد پای تهران هم نمیرسد و در یک مرزبندی ساده در مورد توزیع امکانات میتوان ایران را به تهران و غیر تهران تقسیم بندی کرد و چشم بسته هر چه را که گل سرسبد این کشور میتواند تلقی شود، متعلق به تهران دانست.
همچنان که ساخت سیاسی و تمرکز امکانات و مواهب در تهران خلاصه شده نخبگان از هرنوع و جنس و رقمی که متصور باشند در تهران جمعاند و جذابیت این پهنه کوچک از جغرافیای ایران چنان است که با وجود کوچکی، حیات اقتصادی و اجتماعی ایران بدون آن نزدیک به صفر است. چنین شرایطی موجب شده که عموم هنرمندان ایرانی در نهایت تهران را برای زندگی و فعالیت فرهنگی خود انتخاب میکنند و صرف نظر از دوری یا نزدیکی زادگاه خود به تهران، راهی آن میشوند. خلاصه اینکه جادوی تهران چنان جذاب است که در ذهن و عمل ایرانیان همه راهها به تهران ختم میشود.
در چنین وضعیت نامطلوبی که چنگی به دل نمیزند و با هیچ ترازویی نمیتوان آن را منصفانه نمایش داد، آنچه که میتواند شرایط ناموزون کنونی را قابل تحمل کند شکل گیری مراوده فرهنگی میان تهران با پیرامون است. همدان به عنوان یکی از نزدیکترین مراکز استان به تهران از این بیتوازنی به شدت آسیب دیده است. تعداد پرشماری از هنرمندان ساکن در تهران، همدانی هستند و سهم همدان در تولید محصولات فرهنگی تهران بسیار مشهود و پررنگ است. در شرایط کنونی با اینکه تغییر آهنگ مهاجرت از تهران به همدان، یک رویای خام و دست نایافتنیست اما بهرهمندی از هزاران مهاجر همدانی که سهمی از تولید فرهنگی را در تهران بر عهده گرفتهاند نه تنها رویا نیست بلکه میتواند عین واقعیت باشد. شاهد آن هم پاسخ شایسته هنرمندان همدانی ساکن تهران برای حضور دربرنامههای فرهنگی در همدان است. به خصوص اینکه مدتیست این برنامهها توسط نهادهایی از بخش خصوصی و تشکلهای مردمی سر و سامان میگیرد.
ایراد کار البته آنجاست که این برنامهها از فقدان یک برنامه کلان رنج میبرد و در نتیجه دستاورد آنها کوتاه مدت است. باید اندیشید چگونه میشود در برابر سیل مهاجرت نخبگان به تهران سدی برای انباشت تجربه این بزرگان ساخت تا با وجود حضور آنها در تهران، همدان از وجود آنها بیبهره نماند.